Koleksiyon Geliştirme Politikası

 

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

KÜTÜPHANE VE DOKÜMANTASYON DAİRE BAŞKANLIĞI

 

KOLEKSİYON GELİŞTİRME POLİTİKASI

 

Kütüphane koleksiyon geliştirme politikası, Üniversitenin eğitim, öğretim, araştırma alanları ve kültürel ihtiyaçları doğrultusunda belirlenir. Kütüphane koleksiyonu kitap, dergi, tez gibi basılı materyaller ile DVD, CD, film v.b. görsel - işitsel materyal ve elektronik kaynaklardan oluşur. Koleksiyon, belirlenen ilkelere göre, satın alma ve bağış yoluyla oluşturulur ve geliştirilir.

 

Gazi Üniversitesi Kütüphanesi’nin yayın seçim ilkeleri aşağıda belirtildiği gibidir:

 

  1. Seçilecek kaynaklar, Üniversite’de verilen tüm eğitim - öğretim alanları ile yapılan araştırmaları destekleyici düzey ve nitelikte olmalıdır. 
  2. Seçimde, koleksiyonun kullanıcıya (akademik personel / öğrenci) oranı arasındaki denge korunmalı, güncel bilgiyi içermesine dikkat edilmelidir. 
  3. Koleksiyon, kullanıcıların bilgi gereksinimlerini karşılayacak şekilde konu, dil ve tür açısından yeterli çeşitlilikte olmalıdır. 
  4. Kullanıcıların kültürel gelişimlerini ve ders dışı zamanlarını da değerlendirmelerini sağlayacak, düzeylerine uygun edebi ve kültürel eserler bulundurulmalıdır.
  5. Öğretim elemanlarının, eğitim – öğretim ve araştırma faaliyetleri için önerdikleri kaynakların alımına, koleksiyon bütünlüğü ve gereksinimler doğrultusunda öncelik verilir. 
  6. Satın alınan, abone olunan ve / veya açık erişimli elektronik kaynakların seçiminde de aynı esaslar dikkate alınır. 

 

SATIN ALMA YÖNTEMİ İLE YAYIN SEÇİMİ

 

  1. Üniversite mensuplarının yayın istekleri, yazılı olarak ve / veya Kütüphane web sayfasında bulunan form aracılığı ile Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına iletilir. Bu istekler, o yıla ait bütçe olanakları çerçevesinde karşılanır.
  2. Akademik Birimlerin kendi alanlarına yönelik toplu yayın istekleri, yazılı ve Bölüm Başkanı / Dekan onaylı olarak Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına iletilir. Bu istekler o yıla ait bütçe olanakları çerçevesinde sağlanır.
  3. Kütüphaneciler tarafından izlenen yeni yayınlar, o yıla ait bütçe olanakları çerçevesinde sağlanır.

 

Satın alma yoluyla sağlanacak kitap, süreli yayın ve elekronik kaynaklara ait ayrı sağlama politikaları bulunmaktadır.

 

  1. Kitap Satın Alma Politikası

 

  1. Gazi Üniversitesi mensupları, Kütüphanede bulunmayan yayınlar için Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı’nın web sayfasındaki (https://lib.gazi.edu.tr) yayın sipariş formunu doldurarak istekte bulunabilir.
  2. Talep edilecek yayın sayısında Gazi Üniversitesi Mensupları için bir sınırlama bulunmamaktadır. Daire Başkanlığı’na tahsis edilen yayın alım bütçesi, Üniversitedeki birimlerin öğretim elemanı ve öğrenci sayıları dikkate alınarak oluşturulan kriterler doğrultusunda harcanmaktadır.
  3. Gazi Üniversitesi mensuplarından gelen yayın istekleri Aksesyon, Kataloglama ve Sınıflama Birimi tarafından değerlendirmeye alınır. İstekler değerlendirilirken göz önüne alınan kriterler şunlardır:

 

  1. İstenen yayının konusunun Gazi Üniversitesi’nin eğitim - öğretim politikasına uygunluğu
  2. Disiplinlerarası kullanımı
  3. Güncelliği
  4. Yayınevinin niteliği
  5. Yayının konusunun koleksiyon içindeki oranı
  6. Fiyatı
  7. Yayının dili
  8. Fiziksel özellikleri (basılı, elektronik vb.)
  9. İstenen yayının aynı nüshasının Gazi Üniversitesi Kütüphanesi’nde olup olmadığı
  10. Kayıp yayınlar, belli bir süre içerisinde bulunamazsa kullanım oranı ve talebe göre yeniden satın alınır.
  11. Fiziksel olarak kullanılamayacak durumda olan yayınlar, kullanım oranı ve talebe göre yeniden satın alınır.

 

B. Süreli Yayın Sağlama Politikası

 

  1. Gazi Üniversitesi öğretim üyeleri, abone olunmasını istedikleri süreli yayınların bilgilerini Daire Başkanlığına iletirler.
  2. Süreli yayın istekleri her yılın sonunda Daire Başkanlığı tarafından değerlendirilir. İstekler değerlendirilirken göz önüne alınan kriterler şunlardır:

 

  1. İstenen süreli yayının konusunun Gazi Üniversitesi’nin eğitim - öğretim politikasına uygunluğu
  2. Bilimsel niteliği
  3. Disiplinlerarası kullanımı
  4. Yayınevinin niteliği
  5. Fiyatı
  6. Yayının dili
  7. Fiziksel özellikleri (basılı, elektronik vb.)

 

  1. Elektronik Kaynak Sağlama Politikası

 

  1. Gazi Üniversitesi mensupları, abone olunmasını istedikleri veri tabanları için Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı’nın web sayfasındaki (https://lib.gazi.edu.tr) yayın sipariş formunu doldurarak istekte bulunabilir.
  2. Gazi Üniversitesi mensuplarından gelen yayın istekleri Referans Birimi tarafından değerlendirmeye alınır.
  3. Koleksiyonda eksik görülen konular doğrultusunda abone olunmayan veri tabanları, Üniversite IP’lerine deneme erişimine açılır.
  4. Deneme süresince kullanıcılardan geri bildirim beklenir ve Referans Birimi tarafından denemeye açılan veri tabanları değerlendirilir.
  5. Değerlendirme yapılırken ve veri tabanına abonelik yapılma aşamasında dikkate alınan kriterler şunlardır:

 

  1. Veri tabanının konusunun Gazi Üniversitesi’nin eğitim - öğretim politikasına uygunluğu,
  2. Kaynağın hitap ettiği kullanıcı grubunun beklentisine ve gereksinimlerine uygunluğu,
  3. Kütüphanenin abone olduğu aynı konuda başka bir veri tabanının olup olmadığı
  4. Tam metin dergilere sahip veri tabanlarındaki dergilerin hakemli olup olmadığı, etki faktörü (impact factor) oranının ne kadar olduğu, uluslararası önemli indeksler / abstraktlar tarafından indekslenip indekslenmediği,
  5. Deneme erişimi süresince alınan kullanım iatatistikleri,
  6. Geriye dönük erişimin mümkün olup olmadığı,
  7. Düzenli güncellemenin yapılıp yapılmadığı,
  8. Dergilerde ambargo olup olmadığı,
  9. Deneme süresinde alınan kullanım istatistikleri,
  10. Veri tabanının bilimsel niteliği,
  11. Yayınevinin niteliği,
  12. Makalelerin / kitapların / tezlerin veriliş formatı (HTML, PDF, EPUB vb.),
  13. Veri tabanının üzerinde çalıştığı platformun hızı ve güvenilirliği,
  14. Ara yüzün rahat kullanılabilirliği,
  15. Uzaktan erişime izin verip vermediği (Proxy)
  16. Kullanıcı sınırlaması olup olmadığı,
  17. Fiyatının ve yıllık fiyat artış oranının uygunluğu,
  18. Lisans şartları

 

  1. Veri tabanı aboneliklerinin yenilenmesinde kullanım istatistikleri dikkate alınmakta, kullanım istatistiklerinin düşük olması durumunda aboneliğin iptali söz konusu olabilmektedir.
  2. Elektronik kaynaklar kapsamında yer alan görsel-işitsel materyal seçilirken dikkate alınan kriterler şunlardır:

 

  1. İstenen materyalin konusunun, Gazi Üniversitesi’nin eğitim - öğretim politikasına uygunluğu,
  2. Kültürel amaçlı yayınlarda kullanıcının düzeyine ve birikimine uygun olması,
  3. Ödüllü filmlerin sağlanmasına dikkat edilmesi
  4. Uluslararası film değerlendirme siteleri takip edilerek, yüksek reytingli filmlerin sağlanmasına önem verilmesi

 

BAĞIŞ POLİTİKASI

 

  1. Gazi Üniversitesi ile diğer Yükseköğretim Kurumları arasında, eğitim-öğretimi desteklemek, araştırmalara katkıda bulunmak ve kullanıcıların kültürel gereksinimleri doğrultusunda Kütüphane koleksiyonunu geliştirmek amacı ile yayın bağışı yapılabilir.  
  2. Gazi Üniversitesi Kütüphanesi, yayın seçim ilkelerine bağlı kalmak koşulu ile bağış yayın kabul eder.
  3. Kaynak Seçim İlkelerinde belirtilen genel esaslar, bağış olarak sağlanan bilgi kaynakları için de geçerlidir.
  4. Alınan bağışlar karşılığında herhangi bir ücret veya ödül verilmesi söz konusu değildir.
  5. Herhangi bir kişi tarafından birden fazla materyal içeren bir koleksiyonun bağışlanması söz konusu olduğunda Gazi Üniversitesi  Kütüphanesi bu yayınlar arasında seçim yapma ve yayın seçim ilkeleriyle bağdaşmayan kaynakların ayıklanması hakkına sahiptir.
  6. Rektörlük Makamı ya da Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığınca bağışta bulunan kurum veya kişiye “Bağış Yayın Sözleşme Formu” doldurulup verilir; teşekkür mektubu yazılır; ayrıca kim tarafından ve ne zaman bağışlandığına dair bilgiler yayına kaydedilir.
  7. Süreli yayınların bağış olarak kabul edilebilmesi için yayının koleksiyon bütünlüğüne uygunluğu dikkate alınır.
  8. Çok ciltli eserler cilt bütünlüğü oluşturuyorsa kabul edilir.
  9. Fotokopi yayınlar, bandrolü olmayan yayınlar ve fiziksel açıdan kötü durumdaki yayınlar bağış olarak kabul edilmemektedir.
  10. Materyalin koleksiyonda nereye yerleşeceğine ve nasıl ulaşılabileceğine karar verme yetkisi Kütüphaneye aittir.
  11. Kütüphane koleksiyonu için uygun görülen bilgi kaynakları, diğer bilgi kaynakları için yapılan işlemlere tabi tutularak koleksiyona eklenir.
  12. Bağışlanan yayınların Kütüphane demirbaşına girişi yapıldığında, “Taşınır İşlem Fişi” düzenlenir.
  13. Daire Başkanlığı, özel ya da tüzel kişilere, koleksiyon bağışı yapması için başvurabilir.
  14. Daire Başkanlığı, uygun gördüğü takdirde bağış olarak kabul ettiği yayınları başka bir Kütüphaneye bağışlama hakkına sahiptir.

 

KOLEKSİYONA ALINMAYACAK NİTELİKTEKİ BİLGİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN ESASLAR

 

Aşağıda sayılan nitelikteki kaynaklar, bir Üniversite Kütüphanesinin koleksiyonunda bulunmasının uygun olmaması nedeniyle bağış için kabul edilmez: 

 

  1. Kopya ile çoğaltılmış materyaller
  2. Kitap bölümü ve dergilere ait makalelerin ayrı baskıları
  3. Fiziksel durumu uygun olmayan ve yıpranmış yayınlar
  4. Devamlılığı sağlanamayan süreli yayınlar
  5. Kütüphane koleksiyonunda mevcut olan yayınlar (çok kullanılan yayınlar hariç)
  6. Cilt bütünlüğü sağlanamayan çok ciltli eserler
background image